czwartek, 14 lutego 2019

Luperkalia - św. Walenty - dzień szalonych, czyli 14 luty od podszewki

Dziś Walentynki uśmiechy, serca i kwiaty. A od nas poza życzeniami słodkiego świętowania kilka ciekawostek. Chcielibyście wiedzieć co ciekawego kryje historia Walentynek? Zapraszamy do lektury...

Walentynki to święto obchodzone 14 lutego. Nie każdy je obchodzi, ale każdy zna. Czy jednak każdy zna jego historię? Czym były Luperkalia, za co zginął święty Walenty, co mieści się w Terni i jak święto zyskało popularność w Europie?
Skąd wzięły się Walentynki? Czasem warto na chwilę przystanąć i mimo walentynkowego szału zastanowić się chwilę nad pochodzeniem powszechnego zwyczaju, który jest tak bardzo obecny w kulturze europejskiej i amerykańskiej. W błędzie pozostają Ci, którzy myślą, że owe święto miłości ma korzenie w Ameryce Północnej, że jest produktem kultury popularnej, masowej i niskiej, choć zdarza się, że i tak właśnie bywa. Korzeni tego święta należy się doszukiwać głęboko w Europie, w kulturze starożytnego Rzymu.

Losowanie wybranki serca
Za pierwowzór Walentynek można uznać obchodzone w starożytnym Rzymie święto, podczas którego niezamężne kobiety wrzucały do specjalnie przygotowanej urny kartkę ze swym imieniem. Następnie kawalerowie losowali swoją wybrankę.

Luperkus, ofiary i rzemienie
Dzień zakochanych wiąże się także z Luperkaliami, czyli starorzymskimi obchodami na cześć chroniącego przed wilkami boga Luperkusa. Podczas obchodów tego święta kapłani (często ubrani w skórę kozła) uderzali uczestników czy przechodniów rzemieniami, wykonanymi z poświęconych na ofiarę zwierząt, co miało zagwarantować im płodność i oczyszczenie.

A co ma do tego Święty Walenty?
Nazwa Walentynek pochodzi od imienia św. Walentego, który w imię miłości łamał prawo. Cesarz Klaudiusz II Gocki wprowadził w III wieku zakaz zawierania małżeństw przez młodych mężczyzn. Walenty potajemnie udzielał nielegalnych ślubów, za co w efekcie został skazany na więzienie, a następnie na śmierć, która przypadła na dzień 14 lutego.

A jak wyglądały początki Walentynek w Polsce?
Walentynki zyskały popularność w Polsce tak naprawdę dopiero w latach 90 XXw. Słynne obchody mają miejsce corocznie w Chełmnie w województwie kujawsko-pomorskim. Huczne uroczystości w tym miejscu wynikają z faktu, że w mieście znajdują się przechowywane, prawdopodobnie od średniowiecza, relikwie św. Walentego!

Bazylika św. Walentego w Terni
Miejscem największego kultu św. Walentego jest włoskie sanktuarium w Terni - Santuario Basilica San Valentino. To tutaj odnaleźć można jego relikwie. W rocznicę śmierci, czyli właśnie 14 lutego, odbywają się tam uroczystości mające na celu uczczenie jego imienia. W świątyni gromadzą się zakochani, narzeczeni lub małżeństwa obiecując sobie wzajemną miłość.

Brytyjskie święto?
Brytyjczycy skłonni są uważać to święto „za swoje”, ponieważ to właśnie Walter Scott – adwokat, pisarz i poeta brytyjskiego pochodzenia – rozsławił je na cały świat. Artysta opisał święto i jego zwyczaje w jednym ze swoich dzieł.

Święto zakochanych, czy może... szalonych?
14 lutego słynie jako dzień miłości. Owszem, tak właśnie jest, ale mało kto wie, że to także dzień osób chorych psychicznie. „Amantes amentes”, jak mawiali Plaut i Terencjusz – „zakochani są jak szaleńcy” ;)